Đợt tăng giá vàng "bất thường" gần đây, mặc dù không có nhiều động lực mang tính truyền thống đang để lại nhiều nghi vấn, theo Ross Norman, CEO của Metals Daily.
Norman cho biết từ lâu vàng đã là "chủ đề gây tò mò" với các nhà đầu tư nhưng đợt tăng giá gần đây thực sự khó hiểu. "Vàng luôn bị chi phối bởi một mạng lưới phức tạp các lực lượng kinh tế, địa chính trị và thị trường – nhưng được mô tả tốt nhất là 'tổng hợp của mọi nỗi sợ hãi'", ông viết trong ấn bản mới nhất của Bullion World. "Tuy nhiên, mọi chuyện hiện diễn ra một cách khó lường, khiến thị trường vàng đặc biệt khó hiểu vào thời điểm này", ông nói thêm.
Norman chỉ ra các mối tương quan và số liệu truyền thống của vàng không giải thích được mức tăng của nó.
"Vàng theo truyền thống được coi là một biện pháp phòng ngừa lạm phát. Khi lạm phát tăng, giá vàng có xu hướng tăng theo. Và mặc dù mô hình này vẫn đúng trong dài hạn nhưng trong ngắn hạn, nó lại diễn biến theo chiều hướng bất ngờ. Vào năm 2024, khi tỷ lệ lạm phát ở phương Tây giảm nhanh, vàng đã đi ngược xu hướng này, tăng tốc thay vì chậm lại".
Vàng cũng thường có mối quan hệ đối nghịch mạnh với đồng USD; khi đồng đô la mạnh lên, vàng thường yếu đi. "Tuy nhiên vào năm 2024, cả đồng đô la Mỹ và vàng đều tăng cùng nhau – một sự liên kết bất thường, thách thức các chuẩn mực lịch sử", ông cho biết.
Vàng cũng có mối quan hệ nghịch đảo mạnh với lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ, vì các nhà đầu tư chọn trái phiếu có lợi suất thay vì vàng khi lợi suất cao. "Tuy nhiên vào năm 2024, vàng và lợi suất trái phiếu đi song song, cho thấy các mối quan hệ truyền thống đang bị bỏ qua".
"Nói tóm lại, vàng đã tách khỏi hầu hết mọi chuẩn mực dự kiến", ông cho biết.
Mối quan hệ của vàng và bạc cũng đang đi ngược xu hướng lịch sử. "Theo truyền thống, bạc có xu hướng hoạt động tốt hơn vàng trong giai đoạn tăng giá của ngành kim loại quý", Norman viết. "Tuy nhiên, tỷ lệ vàng/bạc đã tăng vọt, cho thấy bạc hoạt động kém hiệu quả và phần lớn bị bỏ qua trong đợt tăng giá này".
Việc nhu cầu vàng từ châu Á duy trì ở mức cao, mặc dù giá cao kỷ lục cũng là điều bất thường. "Người mua châu Á theo truyền thống rất nhạy cảm với thay đổi về giá, nhưng lần này, họ vẫn tham gia tích cực ngay cả khi giá vàng đạt mức cao kỷ lục".
Norman đưa ra 3 lý giải cho hiệu suất bất thường của vàng.
"Một lý thuyết đơn giản là vàng không còn tương quan với các tài sản khác theo cách chúng ta vẫn nghĩ", ông nói.
"Thứ 2 là chúng ta đang chứng kiến sự thay đổi mô hình trên thị trường vàng, ít bị chi phối bởi kinh tế phương Tây".
"Thứ 3, có lẽ thuyết phục nhất, là một người chơi lớn, không minh bạch đứng sau sự gia tăng nhu cầu – một người có lượng mua vào rất cao, đủ lớn để bóp méo thị trường".
Norman cho rằng lý thuyết thứ nhất – vàng không tương quan với các tài sản khác – có vẻ khó xảy ra. Ông cũng bác bỏ lý thuyết "chuyển đổi mô hình", nói rằng có thể người tham gia thị trường phương Tây cho đến nay vẫn chưa hiểu đầy đủ tác động của việc châu Á trỗi dậy trong lĩnh vực kim loại.
"Trung Quốc vừa là nước sản xuất vừa là nước tiêu thụ vàng lớn nhất và do đó, có lẽ phương Đông đang có tác động ngày càng tăng đến giá vàng. Điều này có nghĩa là để hiểu về vàng, người ta cần nhìn nhận nó qua lăng kính của nhà đầu tư châu Á, thay vì phương Tây. Và chắc chắn hiện tại có những lý do rất mạnh mẽ khiến nhà đầu tư phương Đông mua vàng".
Nhưng Norman cho biết nhiều nhà phân tích ủng hộ lý thuyết thứ 3, rằng "một người chơi lớn, vô danh đang thúc đẩy đợt tăng giá gần đây của vàng". Ông cũng lưu ý hoạt động mua thúc đẩy đợt tăng giá hiện tại có vẻ không rõ ràng. "Thông thường, dữ liệu thị trường như số liệu thống kê xuất nhập khẩu, lưu kho, giá vận chuyển có thể cung cấp về nguồn cầu. Nhưng hiện tại, có rất ít dữ liệu thống kê có sẵn để giải thích ai là người đứng sau đợt mua vào rất lớn này".
Norman đưa ra 2 nguồn có thể giải thích cho mức tăng giá vàng khủng khiếp 34% trong năm qua. Một lĩnh vực không minh bạch là thị trường phái sinh. Nguồn tiềm năng thứ 2 là hoạt động mua của ngân hàng trung ương quy mô lớn nhưng không được công bố. "Hoặc có thể 2 kịch bản đang cùng diễn ra ngay lúc này", Norman nói.
Nhìn về phía trước, Norman cho rằng hiệu suất đặc biệt cao của vàng giai đoạn đầu năm có thể khiến giá rơi vào giai đoạn củng cố sau đó. "Vàng đạt mức cao nhất mọi thời đại là 2.955 USD/ounce ngay vào thời điểm tháng 2 – phần lớn những gì chúng ta mong đợi trong 6 tháng đã xảy ra chỉ trogn 6 tuần", ông nói.
"Vàng cần một thời gian cùng cố và điều này sẽ mang lại sức mạnh lớn hơn cho các khoản tăng trong tương lai. Trong khi đó, thị trường cần "điều chỉnh suy nghĩ của họ về giá trị hợp lý của vàng", tức là sẽ có cơ hội lớn cho giá vàng có thể trở lại đà tăng sau đó.
Nguồn: Kitco
